W swojej praktyce często spotykam się ze stwierdzeniami Klientów, że dochodzone przez wierzycieli roszczenia są już dawno przedawnione, gdyż dotyczą spraw sprzed 5, 10 czy 20 lat. Pojawia się wówczas pytanie dlaczego wierzyciele dalej prowadzą działania windykacyjne i na jakiej podstawie? Dla rozwiania wszelkich wątpliwości, postanowiłam napisać niniejszy artykuł, który przybliży kwestie przedawnienia, przedstawi jakie czynności powodują przerwanie biegu przedawnienia oraz jakie są skutki upływu okresu przedawnienia.

W pierwszej kolejności pragnę zwrócić uwagę na przepis art. 125 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym: „Roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, jak również roszczenie stwierdzone ugodą zawartą przed sądem albo sądem polubownym albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd przedawnia się z upływem sześciu lat. Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenie okresowe należne w przyszłości przedawnia się z upływem trzech lat.” Co również istotne, niezależnie od dnia, w którym termin przedawnienia rozpoczął swój bieg, upływ okresu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego.

Podkreślić w tym miejscu należy, że powyższa regulacja zaczęła obowiązywać od dnia 9 lipca 2018 r., natomiast do tego  czasu obowiązywał 10 letni okres przedawnienia. Warto zwrócić uwagę na przepisy przejściowe, które wskazują jaki termin stosuje się do określonych rozstrzygnięć, a mianowicie:

• w przypadku orzeczeń wydanych w okresie do dnia 30.12.2014 r., termin przedawnienia wynosi 10 lat i upływa w dacie dziennej, tj. w dacie odpowiadającej rozpoczęciu biegu przedawnienia.

Co to oznacza?
Jeżeli okres przedawnienia rozpoczął swój bieg w dniu 10 lutego 2005 r., wówczas roszczenie uległo przedawnieniu z dniem 10 lutego 2015 r., o ile oczywiście bieg przedawnienia nie został przerwany.
 

• jeżeli rozpoczęcie biegu terminu przedawnienia nastąpiło w okresie od 31.12.2014 r. do 8.7.2018 r., termin oblicza się na podstawie nowych przepisów z uwzględnieniem art. 5 ust. 2 ZmKC z 13.4.2018 r., czyli kończy on bieg na koniec roku po upływie 6 lat od 9.7.2018 r., tj. 31.12.2024 r.

Powyższe oznacza, że ustawodawca wyrównał upływ okresu przedawnienia dla roszczeń objętych orzeczeniami wydanymi we wskazanym wyżej okresie, które uległy przedawnieniu z końcem 2024 r.
 

• w przypadku, gdy termin przedawnienia rozpoczął swój bieg od 9.7.2018 r., zastosowanie mają nowe przepisy, a zatem koniec biegu terminu przedawnienia będzie miał miejsce na koniec roku, po upływie 6 lat od początku biegu terminu, tj. gdy termin przedawnienia rozpoczął swój bieg z dniem 10 lutego 2020 r., upływ terminu przedawnienia roszczenia przypada na dzień 31.12.2026 r.

Należy mieć na uwadze, że wierzyciele mogą podejmować działania, które powodują przerwanie biegu przedawnienia, w konsekwencji czego będzie on biegł na nowo.

Jakie czynności powodują przerwanie biegu przedawnienia?
 

• każda czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia – chodzi o czynności takie jak: złożenie pozwu, wytoczenie powództwa wzajemnego, złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności orzeczeniu, wszczęcie egzekucji, zgłoszenie wierzytelności w postępowaniu egzekucyjnym itp.

 

• uznanie roszczenia przez dłużnika – chodzi o czynności takie jak: złożenie oświadczenia wobec wierzyciela, z którego wynika, że dłużnik uważa roszczenie za istniejące, na przykład w przypadku zawarcie ugody,  czy też inne jednoznaczne zachowanie dłużnika wobec wierzyciela, które świadczy o tym, że ma wiedzę odnośnie istniejącego zobowiązania i nie kwestionuje jego istnienia, na przykład w sytuacji kiedy dłużnik składa oświadczenie, w którym kwestionuje wyłącznie wysokość zadłużenia

Jaki skutek wywołuje upływ okresu przedawnienia?
 

• dłużnik może uchylić się od spełnienia roszczenia, podnosząc wobec wierzyciela zarzut przedawnienia
• wierzyciele nie mogą domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi.

Należy pamiętać, że wierzyciele stosują wobec swoich dłużników różne praktyki, wykorzystując niewiedzę bądź brak odpowiedniej czujności, niejednokrotnie nękają telefonami, smsami czy wizytami terenowymi, prowadząc do uznania przez dłużnika długu.

Masz problem z nękającym wierzycielem? Zastanawiasz się czy wierzyciel słusznie kieruje swoje roszczenia, a może Twoje zobowiązanie w całości lub w części uległo przedawnieniu? Skontaktuj się z naszą Kancelarią. Przeanalizujemy Twoją sprawę  i odpowiemy na wszystkie nurtujące Cię pytania.